लाखे नाच.........

संसार         विभिन्न देश हरूमा नकाब(मुखैता )लगाएर (ख्वापा  पुया )नाच्ने  संस्क्रेतिक परम्परा हरू हामीले बिभिन्न संचार माध्यममा देखन पाइरहेका छौ .नेपाल भित्र पनि भिविन्ना जातजातिमा यस्ता विभिन्न किसिमका नाचहरू रहेको पाइन्छ .जस्तो गठु नाच ,जल नाच ,ग *नाच ,आदि ,त्यस्तै नाच मध्ये लाखे नाच पनि एक एतिहासिक र अत्यन्तै महातोपूर्ण संस्कृतक  नाच क रूपमा चिनिन्छ .यो नेवार समुदायमा अत्यन्तै  प्रचलित नाच हो .जहाँ जहाँ नेवार बस्ति हुन्छ त्यहा लाखे नाच अवश्य हुने गर्दछ .यस्तै यो लाखे नाच लाईहाम्रो गाउ सिद्धिपुरले आजसम्म पनि जीवीतै राखेकोछ यो लाखे नाच गठेमंगल को भोलिपल्ट देखि कुनै पनि दिन बाजाका  साथ लाखे नाचायर देखाउन सकिन्छ यस्तै दिउसो १२ \१बजे नासल देवता बाट सुरू भई पुरा गाउ परिक्रमा गरि यस्तै राति१२\१ बजे तिर  मात्रै भित्रयाँछ .लाखे नाच देखाउने क्रममा बाजा बजाउदै सबै जना बाजा खलकका सबै सदस्यहरू टोल टोल मा परिक्रमा गरि घर घर अगाडी जाने गर्दछन र प्रा य जसो प्रत्यकले पिठो,चामल र दछेना सोरूप पैसा दिने चलन छ .साथै आफन्तहरू लाखे बनेर आएअकोछ भने विधिपुर्बक शुभ साइटको दही दिइ पुजा गरि घरभित्रयाँछ  .यसरी घर भित्र्याउदा घरमा रहेका भुत ,पिशाच  बाहिर जान्छ भने  जन बिश्वास रहदै आयकोछ .अन्तिमम्मा पा :ला :को घर अगाडी लगीधुमधाम क साथ बाजा बजाई रात नै चमक हुने गरि सबैजनाले छ्वाली बालेर लाखे नाचन  लगाइनछ.र ३ ,३ पटक लाखे लाई वलो छेउ बाट  पलो छेउ मा  कुदाइंछ र अन्त्यमा बाजाखालकको मान्छेले समातेर  भीत्र लगिन्छ ,यसको अर्थ हुन्छ लाखे नाच बिसर्जन भयको बुझनु पर्छ .त्यस पछि सबै बाजा खलक हरू मिलेर भोज खाइने चलन छ,यो लाखे नाच छुचु मरी भ्वय का दिन सम्म लाखे नाच देखाउन्सकिन्छ .